Tijdens het jaarlijkse Meispektakel in Haaksbergen werd op zaterdag 1 juni het project Young Stars Energie afgesloten. De leerlingen hielden in theater De Kappen een presentatie voor familie, vrienden en iedereen die belangstelling had. Hun projecten werden gepresenteerd in de vorm van kleding, dans en muziek.

Er komt een vervolgtraject voor volgend jaar. Dat wordt samen met Het Assink uitgewerkt. Energiecoöperatie Haaksbergen bedankt alle betrokkenen hartelijk voor hun inzet en ondersteuning: Rabobank Haaksbergen Enschede, Kayser bedrijfskleding en bedrijfskostuums, Een Idee, Het Assink Lyceum, Theater de Kappen en de vele vrijwilligers die hieraan hebben meegewerkt.

Meer informatie over Young Stars in Energy.

Bekijk hieronder de rap en videoclip die werden gemaakt:

We krijgen weleens vragen of wij zonnepanelen of warmtepompen kunnen leveren of een offerteaanvraag voor het leggen van zonnepanelen kunnen geven. Het antwoord is: nee. ECH is namelijk geen leverancier of installateur van zonnepanelen en kan dus geen prijsopgaven doen. ECH is geen commercieel bedrijf.

Ook wordt er weleens gevraagd hoe te investeren in zonnevelden. Dat kan op den duur voor de zonnevelden N18 Eeltinkveld en N18 Noord (een samenwerking tussen Pure Energie en Energiecoöperatie Haaksbergen). De businesscases moeten eerst rond zijn, waarna certificaten kunnen worden uitgegeven. Hier gaat een lang traject aan vooraf. Zo gauw hier meer over bekend is, informeren wij hierover in een nieuwsbrief. Certificaten kun je lopen als je lid bent van de coöperatie. Lid worden kan als je in Haaksbergen woont of een economische binding hebt met Haaksbergen.

Waar komen in Overijssel de komende jaren nieuwe windmolens? 22 gemeenten hebben samen met de provincie locaties aangewezen voor nieuwe turbines. Van Zwolle tot Losser en van Deventer tot Hardenberg: er komen zo’n 90 extra turbines bij in Overijssel. Dit zijn de locaties.

Na jaren van overleg en soms felle discussies zijn gemeenten en provincie een stap verder, doordat er nu harde afspraken liggen over de aanwijsgebieden voor nieuwe windmolens. “Mensen hebben nu duidelijkheid welke gebieden in aanmerking komen voor windmolens en dus ook welke gebieden niét”, zegt gedeputeerde Tijs de Bree. “Of de turbines er ook zullen komen, is afhankelijk van of er initiatiefnemers zijn. Maar als er nu aanvragen komen, dan kunnen we meteen aan de slag.”

Aangewezen locaties
Per gemeente is een maximumaantal windturbines vastgelegd. Die komen zoveel mogelijk in clusters van minimaal vier, zoals vorig jaar werd besloten door Provinciale Staten. Voor de regio Hardenberg betekent dat niet meer dan 11 tot 12 windturbines, langs de A35 komen maximaal 9 nieuwe windmolens en in de regio Zwolle 7 tot 8, afhankelijk van het animo en de grootte.

Geen zoekgebied in drie gemeenten
Enschede, Dinkelland en Wierden hebben geen afspraken gemaakt over locaties voor nieuwe windmolens. Dat betekent dat de provincie nu zelf een gebied kan aanwijzen en, in het uiterste geval, de gemeente buitenspel kan zetten. “Als provincie hebben we wel besloten om bij die drie gemeenten een plafond voor het aantal turbines in te stellen, om te voorkomen dat zo maar alles mogelijk is”, zegt gedeputeerde De Bree. Dat plafond ligt op maximaal vier windmolens per gemeente.

Oldenzaal is uitzondering
Vreemde eend in de bijt is Oldenzaal: dat is de enige Overijsselse gemeente waar op voorhand al duidelijk is dat er geen enkele windmolen komt. “Als je kijkt naar de ruimte, dus of het überhaupt mogelijk is om een windmolen te plaatsen, dan zie je dat dat in Oldenzaal niet mogelijk is”, zegt De Bree.

Weerstand tegen windmolens
Op veel plekken in de provincie is er weerstand tegen de komst van windturbines. Inwoners vrezen voor slagschaduw, geluidsoverlast en gezondheidsrisico’s. “Het is een dossier dat de gemoederen bezighoudt in Overijssel”, erkent De Bree. Voor- en tegenstanders worden persoonlijk geïnformeerd over de plannen, zegt de Overijssels bestuurder. “Ook zijn er inspraak- en inloopmomenten en uiteindelijk zal de besluitvorming in Provinciale Staten plaatsvinden.”

Afhankelijk van initiatieven
En hoewel de aanwijsgebieden voor windmolens er nu zijn, benadrukt De Bree nogmaals dat dat niet betekent dat op die plekken ook het maximumaantal windmolens komt. “Alles is afhankelijk van het exacte aantal initiatieven”, zegt hij. De schatting is dat er grofweg 90 windmolens bij komen in Overijssel. In onder meer Losser, langs de A35/A1 en in het gebied rond Tubbergen-Almelo (ATT) zijn er al bedrijven of andere initiatiefnemers met (vergevorderde) plannen voor windturbines.

Gevolgen coalitieakkoord
In het coalitieakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB staat dat windturbines zoveel mogelijk op zee moeten komen. Toch heeft dat akkoord volgens De Bree weinig gevolgen voor de plannen in Overijssel. “Wij hebben natuurlijk geen zee, maar in het coalitieakkoord staat ook dat afspraken worden nagekomen die al gemaakt zijn. Daar werken wij aan door.”

Maximumaantal windmolens per gemeente
Per gemeente is een maximumaantal windmolens bepaald. Een windturbine levert gemiddeld 20 gigawattuur (GWh) per jaar op. Per gemeente betekent dat, inclusief windturbines in die gemeente die er al staan, maximaal:
Hardenberg: 11 tot 12 windturbines (235 GWh)
A35/Haaksbergen: 9 windturbines (180 GWh)
ATT (Almelo, Twenterand, Tubbergen): 9 windturbines (180 GWh)
Kampen: 8 tot 9 windturbines (166 GWh)
Zwolle: 7 tot 8 windturbines (150 GWh)
Dalfsen: 5 tot 6 windturbines (105 GWh)
Deventer: 7 tot 8 windturbines (149 GWh)
Hellendoorn: 6 windturbines (120 GWh)
Rijssen-Holten: 6 windturbines (120 GWh)
Ommen: 5 tot 6 windturbines (115 GWh)
Staphorst: 5 windturbines (100 GWh)
Dinkelland: 4 windturbines (80 GWh)
Enschede: 4 windturbines (80 GWh)
Wierden: 4 windturbines (80 GWh)
Olst-Wijhe: 4 windturbines (80 GWh)
Steenwijkerland: 4 windturbines (80 GWh)
Raalte: 4 windturbines (80 GWh)
Losser: 3 tot 4 windturbines (75 GWh)
Zwartewaterland: 3 windturbines (60 GWh)
Tubbergen (zonder ATT): 2 windturbines (40 GWh)
Oldenzaal: 0 windturbines

Bron: RTV Oost
Afbeelding: RTV Oost/Harm Dijkman

Als consument heb je geen grip op de energieprijs. Steeds meer huishoudens en bedrijven kunnen hun energierekening niet meer betalen. Dit komt doordat de marktprijs voor alle energie wordt beïnvloed door de situatie in de wereld. De stroomprijs wordt voor een belangrijk deel bepaald door de prijs van fossiele brandstoffen zoals olie en gas. Dit geldt gek genoeg ook voor de prijs van hernieuwbare (groene) energie …maar het kàn anders!

In deze animatie van Steekenergie, een coöperatie uit de Achterhoek, wordt dit uitgelegd

Het Energiefonds Overijssel gaat de Energiecoöperatie Haaksbergen geld voorschieten waarmee de plannen voor het Windpark Oude Buurserdijk vorm kunnen krijgen. Het gaat om zogenoemde ontwikkelkosten die worden gemaakt om de maximaal vijf turbines ten noorden van Buurse mogelijk te maken.

Teun Staal 17-04-24, 08:30

De Energiecoöperatie Haaksbergen investeert met Pure Energie op fiftyfiftybasis in de turbines die in Buurse moeten komen. De provincie Overijssel heeft de aanvraag voor het windpark momenteel in behandeling. De daarmee gemoeide kosten voor de coöperatie – voor onderzoeken, de benodigde vergunningen en een aanbetaling voor een netaansluiting voor het windpark – worden in dit stadium deels gedekt met een lening van het energiefonds van de provincie Overijssel.

Ontwikkelkosten
Dat melden Pure Energie en de Energiecoöperatie Haakbergen in de nieuwsbrief Windpark Oude Buurserdijk. Bij voor te schieten geld gaat het om een deel van de ontwikkelkosten. De Energiecoöperatie Haaksbergen trekt ook zelf de portemonnee, maar kan op dit moment onmogelijk zelf alle voorbereidingskosten dragen. „De kosten gaan hier voor de baat uit, zeker als er nog geen inkomsten zijn”, zegt Cor Kraal, vicevoorzitter van de Energiecoöperatie Haaksbergen.

Kraal wil niet zeggen hoeveel geld met de ontwikkelkosten en het voor te schieten bedrag door het Energiefonds Overijssel is gemoeid. „Het is niet aan mij om daar iets over te zeggen, maar het zal duidelijk zijn dat het om stevige bedragen gaat.”

Risico beperkt
Door de constructie die is gekozen met de steun van het Energiefonds Overijssel blijft het financieel risico voor de Energiecoöperatie Haaksbergen beperkt. Mochten de turbines aan de Oude Buurserdijk er komen, dan betaalt de coöperatie de lening van het Energiefonds Overijssel terug uit de exploitatie van het park. Worden de turbines niet gerealiseerd, dan vervalt voor de Energiecoöperatie Haaksbergen de verplichting de lening af te lossen en draagt de coöperatie alleen het verlies van de eigen kosten.

Tachtig leden
De Energiecoöperatie Haaksbergen heeft momenteel zo’n tachtig leden die meedoen aan de initiatieven van de coöperatie. Zij worden mede-eigenaar van het beoogde windpark en/of de zonneparken waar de coöperatie aan werkt. „Dat aantal leden mag nog wel flink omhoog, daar streven we natuurlijk ook naar”, zegt Kraal.

Iedereen die wil, kan voor een klein bedrag per jaar lid worden van Energiecoöperatie Haaksbergen. Hiervoor moet je eenvoudig gezegd in de gemeente Haaksbergen wonen of werken. Iedereen die lid is, is via de coöperatie ook mede-eigenaar van onder andere toekomstige windmolens. Hieronder leggen we het een en ander uit.

Mee-investeren
Energiecoöperatie Haaksbergen vindt het belangrijk dat de omgeving kan participeren en hier ook financieel voordeel van kan hebben. Het doel van de energiecoöperatie is juist om de opbrengsten weer in te zetten voor de omgeving. Doordat Energiecoöperatie Haaksbergen een ledenorganisatie is, kan de omgeving daar dus zelf veel invloed op hebben. Wie hier ideeën voor heeft, kan zich hier aanmelden. De omgeving kan op deze manier via de coöperatie veel invloed hebben op hoeveel van de opbrengst in de omgeving blijft en waarvoor dat geld wordt ingezet. Maar dat betekent dus wel dat er naast mee-investeren, ook vanuit de omgeving ideeën moeten komen en dat mensen uit de omgeving hiervoor dus ook iets moeten doen. Dan is er veel mogelijk.

Omgevingsfonds
Naast financiële participatie in het windpark is er een omgevingsfonds. In dit omgevingsfonds wordt een deel van de opbrengst van het gehele windpark ter beschikking gesteld aan de omgeving. Energiecoöperatie Haaksbergen en Pure Energie betalen hier dus beide aan mee. De jaarlijkse bijdrage aan het fonds is gekoppeld aan hoeveel de windmolens opwekken. Dat is een apart fonds en staat helemaal los van vijftig procent lokaal eigendom via de coöperatie.

Waaraan het omgevingsfonds wordt besteed en wie dit geld beheert, moet nog worden besloten met de omgeving, evenals voor welk gebied het omgevingsfonds wordt besteed. Ook hiervoor geldt dus: als iemand uit de omgeving hiervoor ideeën heeft, kan die zich bij ons melden en kunnen we hierover het gesprek aangaan. Dat kan bijvoorbeeld goed worden besproken in de omgevingsraad.

Door de samenwerking met Energiefonds Overijssel kan Energiecoöperatie Haaksbergen (ECH) als volwaardige initiatiefnemer meewerken aan Windpark Oude Buurserdijk. Daarmee is ECH een van de eerste energiecoöperaties in Overijssel die met hulp van het Energiefonds het provinciale en landelijke streven naar vijftig procent lokaal eigendom in een windpark concreet maakt. Doordat de coöperatie vanaf de allereerste fase investeert in het windpark, kunnen omwonenden in een latere fase via de coöperatie ook mee-investeren in het windpark.

Risicovolle ontwikkelkosten gedekt via LEI-F
In de nieuwsbrief van 26 september 2023 legden we uit dat Energiecoöperatie Haaksbergen voor vijftig procent eigenaar wordt van Windpark Oude Buurserdijk. Via de coöperatie kunnen inwoners uit de omgeving mee-investeren in het windpark, om er daarna ook van mee te kunnen profiteren. Lokale windenergie van en voor de inwoners van Haaksbergen. Windpark Oude Buurserdijk bevindt zich nu in de fase dat het plan voor het windpark moet worden opgesteld. Dat betekent onder andere allerlei onderzoeken doen, de vergunning(en) aanvragen en een eerste aanbetaling voor een netaansluiting doen. Dit zijn zogeheten risicovolle ontwikkelkosten: uitgaven die nodig zijn om het plan concreet te maken, maar waar een hoog risico tegenover staat, omdat er nog geen opbrengsten uit het windpark zijn. In deze risicovolle ontwikkelfase is het vaak lastig om financiering te vinden voor het project. De LEI-F (Lokale Energie Initiatieven-Faciliteit) van het Energiefonds biedt hier een oplossing voor.

De LEI-F is werkt als volgt:

• Het Energiefonds schiet een deel van de ontwikkelkosten tegen voorwaarden voor aan ECH.
• Bij realisatie van het windpark betaalt ECH deze kosten terug uit de exploitatie van het windpark.
• Als het plan onverhoopt niet doorgaat en er geen windpark komt, dan ligt het financiële risico voor het terugbetalen van de verkregen lening van EFO niet bij ECH. Wel is ECH verantwoordelijk voor het deel van de ontwikkelingskosten waarin zij zelf heeft voorzien.

Meer over LEI-F leest u op de website van het Energiefonds.

Lokaal eigendom vraagt om ondernemerschap en risico nemen
In het landelijke Klimaatakkoord staat het streven om vijftig procent van de wind- en zonneparken in lokaal eigendom te hebben. De provincie Overijssel heeft dit overgenomen in haar beleid. Vaak wordt dit concreet doordat een energiecoöperatie voor vijftig procent eigenaar wordt en inwoners uit de omgeving via de coöperatie kunnen mee-investeren. Daarbij zegt het landelijke Klimaatakkoord ook: “Investeren in een zon –en/of windproject is ondernemerschap. Dat vergt ook mee-investeren en risico lopen.”

Een mooi voorbeeld voor anderen
Dat laatste is voor veel energiecoöperaties lastig, want de kosten gaan voor de baten uit. Coöperaties – die over het algemeen drijven op vrijwilligers – hebben vaak niet zoveel geld om de risicovolle ontwikkelkosten te kunnen betalen, en kunnen zeker niet alleen het risico lopen dat geld te verliezen als het project niet doorgaat. Dat geldt ook voor ECH. Door de LEI-F van het Energiefonds kan ECH nu samen met Pure Energie – de andere initiatiefnemer van Windpark Oude Buurserdijk – volwaardig initiatiefnemer zijn, meebeslissen, de ontwikkelkosten dragen en zorgen dat inwoners uit de omgeving ook voordeel kunnen hebben van het windpark. Lokale windenergie van, voor en door de inwoners van Haaksbergen. Hiermee lopen ECH en het Energiefonds voorop, want op veel plekken in Overijssel en Nederland is dit nog niet zo geregeld.

Energiecoöperatie Haaksbergen beheert volgens afspraak met LC Energy het omgevingsfonds van Zonnepark De Stegenhoek. Het omgevingsfonds is een vorm van (financiële) participatie voor de directe omgeving. In totaal gaat het om een bedrag van € 50.000 dat LC Energy in het fonds stortte bij de oplevering van het park.

Energiecoöperatie Haaksbergen heeft de afgelopen periode in meerdere bijeenkomsten met de direct omwonenden overlegd over ideeën. Deze zullen vanuit het fonds worden betaald. Met de direct omwonenden is afgesproken dat zij een deel van het bedrag voor persoonlijke duurzame doelen gebruiken en het restant van het bedrag besteden aan maatschappelijke doelen voor de directe omgeving. De eerste aanvraag van een direct omwonende van Zonnepark De Stegenhoek is ingediend bij de energiecoöperatie en wordt gehonoreerd. 

Op 12 december 2023 is Zonnepark De Stegenhoek online gegaan. Een dag eerder werd het project al aangesloten op het stroomnet van Enexis en daarmee werd het park technisch operationeel. De Stegenhoek ligt tussen de Kinkelerweg en Stegenhoekweg in St. Isidorushoeve. De Stegenhoek is tot nu toe het enige zonnepark in de gemeente Haaksbergen. Het park beslaat een oppervlakte van ongeveer 9 hectare, waarbij door de aanwezigheid van een beekdal niet alles bebouwd mag worden. Op het park zijn 13.500 panelen geplaatst. Dit komt overeen met het stroomverbruik van ongeveer 2600 huishoudens.

De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) heeft de SCE-regeling voor 2024 gepubliceerd. Voor zon op land tot 500 KWp is een subsidie van € 0,109 per opgewekte KWh. Dit was voor 2023 nog € 0,139. Dus een respectabele daling.

Ook is het nu mogelijk de SCE-regeling toe te passen voor zon op land tot 6 MWp, echter dan is de subsidie slechts € 0,070. Dit is niet interessant. De SCE-regeling voor 2024 heeft nogal wat negatieve reacties opgeleverd.

We zijn aan het onderzoeken of deze SCE-regeling voor onze zonnevelden toch toepasbaar is. Let wel: deze subsidie is vergelijkbaar met de SDE-subsidie en is een ondergrens, waarbij de subsidie pas toegepast wordt bij een KWh-prijs onder het genoemde bedrag. De aanvraagronde is ingegaan op 2 april 2024. Het bedrag dat hiervoor in totaal beschikbaar is, is € 100 miljoen.

De 4de editie van AdoptIDee Haaksbergen is op 4 april van start gegaan. Alle elf basisscholen (vierhonderd leerlingen) en twintig lokale bedrijven doen dit jaar mee. Wethouder Johan Niemans opende de editie 2024. Hij benadrukte het belang van samenwerking tussen ondernemers en het onderwijs en gaf aan nu al uit te kijken naar de creatieve ideeën van de kinderen, onze werknemers van de toekomst. Energiecoöperatie Haaksbergen doet mee aan dit initiatief.

Wouter van Dijk, voorzitter van de stichting (www.adoptidee.nl), gaf een presentatie over ‘Waarom en waar naar toe met AdoptIDee’. Met als stip op de horizon een kleine bijdrage te kunnen leveren aan de ontwikkeling van ondernemende mensen die waarde creëren voor de maatschappij om zo uiteindelijk de wereld een beetje mooier maken.

Wat is AdoptIDee?
AdoptIDee laat basisschoolkinderen samenwerken met innovatieve lokale bedrijven. Door kinderen na te laten denken over ‘echte’ innovatie-uitdagingen van bedrijven komen zij al in een vroeg stadium in contact met IT, innovatie en ondernemerschap. AdoptIDee heeft als doel om van elkaar te leren, het onderwijs te dynamiseren én zogenaamde ‘terminale serieusheid’ onder ondernemers tegen te gaan.

Creatieve concepten uitwerken
Waarom AdoptIDee? Aan de hand van een probleemstelling, geformuleerd door de deelnemende bedrijven/organisaties, bedenken de kinderen in kleine groepjes een oplossing en werken dit uit in een creatief concept. Het uiteindelijke ‘superidee’ wordt ook verwerkt in een pitch. Kinderen helpen ondernemers aan creatieve oplossingen voor hun complexe vraagstukken. Ondernemers dragen op speelse wijze bij aan het opleiden en enthousiasmeren van onze ‘werknemers van de toekomst’.